นิลกายเป็นสัตว์ประจำถิ่นของอนุทวีปอินเดีย เป็นสัตว์ที่ได้รับการนับถือจากประชาชนที่นับถือศาสนาฮินดูเช่นเดียวกับวัว เป็นแอนติโลป 1 ใน 4 ชนิดที่ยังคงมีจำนวนประชากรมากเพียงพอในการคงจำนวนประชากรในธรรมชาติต่อไป และนิลกาย เป็นคำในภาษาฮินดีที่แปลว่าถึง วัวสีฟ้า ซึ่งหมายถึงนิลกายตัวผู้ที่มีสีขนเทาฟ้า สัณฐานร่างกายของนิลกายจะคล้ายกับม้ามากกว่าวัว ส่วนหัวจะยาวและเล็ก คอยาว ลำตัวอ้วนกลมยาว ขาเรียวยาว และส่วนหลังลาดลงจากหลังไปส่วนท้าย สีขนของนิลกายตัวผู้จะเป็นสีเทาฟ้า ตัวเมียสีขนเป็นน้ำตาลเหลือง ทั้งสองเพศมีพื้นที่ของขนเป็นสีขาว ได้แก่ จุดที่แก้ม ปลายหู คอส่วนล่าง หน้าอก หน้าท้อง แผ่นก้น และใต้หาง แผงขนสั้นตั้งตรงตั้งแต่ส่วนหลังคอต่อเนื่องถึงกลางหลัง และแผงขนใต้คอรูปสามเหลี่ยม เขายาวตรงและเอียงไปด้านหลังเล็กน้อย ตัวผู้ส่วนคอหนา และพู่ขนสีดำที่ออกมาจากแนวขอบรอยแต้มสีขาวใต้คอ มีแถบดำและขาวเหนือกีบเท้า โดยแถบจะเห็นชัดในตัวผู้จ่าฝูงซึ่งสีขนเกือบดำ ตัวผู้มีเขาคล้ายวัวแต่มีขนาดเล็กกว่า โดยมีความยาว 20-25 เซนติเมตร
เป็นสัตว์ประจำถิ่นในอนุทวีปอินเดีย โดยมีการกระจายพันธุ์ในอินเดีย เนปาลและปากีสถาน พื้นที่ที่มีนิลกายอยู่อย่างหนาแน่นเช่น ที่ราบเทอไรในบริเวณเชิงเขาหิมาลัย รวมทั้งพื้นที่ตอนเหนือของอินเดีย พื้นที่ที่นิลกายอยู่จะเป็นทุ่งหญ้าที่มีพุ่มไม้เตี้ยขึ้นกระจายตัว
กินทั้งหญ้าและใบไม้ โดยที่ชอบกินหญ้ามากกว่า มักพบยืนด้วยสองขาหลังเพื่อกินใบไม้ที่อยู่บนกิ่งไม้ที่อยู่ระดับสูงขึ้นไป
นิลกายเป็นสัตว์หากินในเวลากลางวัน ลักษณะฝูงจะแบ่งออกเป็น 3 ลักษณะ คือ 1. ตัวเมีย 1-2 ตัวกับลูกๆ วัยหนุ่ม สาว 2. ตัวเมีย 3- 6 ตัวโดยจะมีตัวเมียบางตัวที่มีลูกเกิดในช่วงปีนั้น 3. ฝูงของตัวผู้ 2-18 ตัว เป็นสัตว์ที่ระแวงภัยโดยระยะ 300- 700 เมตรจะสามารถจับความเคลื่อนไหวที่ผิดปกติได้ แล้วจะรับวิ่งให้ห่างจากพื้นที่ที่รู้สึกว่ามีอันตราย
สถานภาพ : พบได้ในธรรมชาติ
อายุขัยเฉลี่ย 21 ปี
ช่วงนอกฤดูกาลผสมพันธุ์ ตัวผู้และตัวเมียจะแยกกันอยู่ ฝูงที่มีการผสมพันธุ์จะมีตัวผู้ที่ต่อสู้ชนะตัวผู้ตัวอื่นๆ กับตัวเมียในวัยเจริญพันธุ์ การผสมพันธุ์จะเกิดขึ้นตลอดทั้งปี แต่จะมากที่สุดในช่วงเดือนธันวาคมถึงมีนาคม ระยะตั้งท้อง 240-258 วัน การตกลูกของนิลกายพบว่าร้อยละ 50 ตกลูกครั้งละ 2 ตัว เพศเมียอายุ 3 ปีจึงจะเริ่มผสมพันธุ์ ตัวผู้จะเริ่มผสมพันธ์กับตัวเมียได้ที่อายุ 4 ปี ซึ่งความสมบูรณ์ของร่างกายและประสบการณ์ในการต่อสู้กับตัวผู้ตัวอื่นได้
-น้ำหนักระหว่าง 120 – 240 กิโลกรัม
แก้ไขข้อมูล ณ วันที่ 11 เมษายน 2560
